آبگیری چیست؟

آبگیری (ِ Dewatering )در لغت به معنای جدا کردن آب است و در اصطلاح علمی جداسازی فاز جامد-مایع است. در عملیات مختلفی از جمله در تأمین مواد اولیه راهسازی و ساختمانی و صنایع فرآوری مواد معدنی کاربرد دارد .

آبگیری یک فرآیند مهم در فرآوری مواد معدنی است بیشتر فرآیند‌های موجود جهت حفاری تونل و معدن، استخراج و فلوتاسیون مواد معدنی، لوله گذاری و… نیازمند بازیابی آب و در نتیجه آبگیری هستند. 

هدف از آبگیری ، جداکردن آب موجود در ذرات و مابین آنها است. این امر به دلایل متعددی انجام می شود ، به ویژه ، برای این که امکان انتقال سنگ معدن و کنسانتره به آسانی فراهم شود ، امکان فرآوری بیشتر و ذخیره سنگ باطله فراهم می شود. مواد معدنی و آب به صورت پساب و گل و لای از محیط خارج می شود که  باعث هدر رفتن  آب و مواد معدنی می شود ،آب خارج شده از آبگیری از طریق کارخانه فرآوری مواد معدنی قابل بازیافت است. 

 

مراحل آبگیری

روشهای آبگیری را می توان به طور عمده در سه گروه طبقه بندی قرار داد: 

رسوب (گرانش و گریز از مرکز) 

تصفیه 

خشک کن حرارتی

 آبگیری در فرآوری مواد معدنی معمولاً ترکیبی از این روشها است.

با کاهش اندازه ذرات ، مشکلات و هزینه  این فرآیندها  افزایش می یابند.

 

صفحه های آبگیری

صفحه های آبگیری با عبور ذرات بر روی صفحه کار می کنند. این ذرات در حالی که آب از دهانه های موجود در صفحه عبور می کند ، از روی صفحه عبور می کنند. این فرآیند فقط برای سنگهای درشت که دارای توزیع اندازه نزدیک هستند ، قابل استفاده می باشد زیرا دیافراگم می تواند اجازه عبور ذرات کوچک را بدهد و قادر به تولید برای ذرات کوچک نیست.

رسوبگذاری 

حجم بیشتر آب را در این مرحله ،با غلیظ کردن خمیر میتوان جدا کرد که65%_ 60درصد وزن ماده جامد را در بر می گیرد. در این مرحله از آبگیری تا 80 درصد آب را می‌توان جدا کرد.

رسوبگذاری با عبور آب درون یک تیکنر(غلیظ کننده) یا شفاف کننده بزرگ کار می کند. در این دستگاه ها ذرات تحت اثر نیروی جاذبه یا نیروهای گریز از مرکز از محل دوغاب خارج می شوند و با توجه به شیمی سطح و اندازه ذرات محدود هستند. 

برای کمک به فرآیند رسوب گذاری ، فلوکولانت ها (لخته ساز) و منعقد کننده ها برای کاهش نیروهای دافع بین ذرات اضافه می شوند. این نیروی دافعه به دلیل دو لایه تشکیل شده بر روی سطح ذرات است. فلوکولانت ها با اتصال چندین ذره به یکدیگر کار می کنند در حالی که منعقد کننده ها با کاهش ضخامت لایه بار شده در قسمت خارج ذرات کار می کنند.

تیکنر باطله در یک کارخانه سنگ آهن

نمایی از تیکنر در یک کارخانه سنگ آهن

فیلتر

فیلتراسیون (فیلتر کردن) مواد غلیظ شده در مرحله ی قبل ،یک کیک فیلتر مرطوب تولید می کند و 90٪ – 80  وزنی مواد جامد دارد ، كه ممكن است  در مرحله ی بعد به خشك شدن  نیاز داشته باشد.

 

خشک کن حرارتی 

 

خشک کن های حرارتی معمولاً برای ذرات ریز و از بین بردن مقدار کم آب در این ذرات استفاده می شود. برخی از فرآیندهای رایج شامل خشک کن های دوار ، تخت های سیال شده ، خشک کن های اسپری ، خشک کن های بخار و خشک کن های چرخشی است. این فرآیند معمولاً به دلیل نیاز گرم کردن خشک کن ها ،بسیار گران است.محصول نهایی با وزن حدود 95٪ مواد جامد را تولید کنید.

همانطور که در بالا اشاره شد آبگیری یکی از مراحل مهم در صنعت به ویژه کارخانه های فرآوری است.حمل و نقل و بازیافت آب و مواد معدنی از پساب های آن ، به دلیل کمبود آب و هزینه ی بالای مواد معدنی ، نیاز شدید به آبگیری را نمایان میسازد.

افزایش کارایی راندمان مراحل آبگیری ،مورد توجه مراکز صنعتی می باشد و نیازمند تخصص و تجربه ی تیمی حرفه ای از متخصصان این حوزه می باشد .

 

تجارب آسیا کانی در این زمینه:

 

افزايش كارايي تيكنر باطله كارخانه فرآوري مگنتیت شركت سنگ آهن گل‌گهر ( 1390-1389)

افزايش كارايي تيكنر باطله خطوط 5،6 و 7  شركت سنگ آهن گل‌گهر ( 1398)

تغییر طرح چاهک های خوراک دهی تیکنرهای کنسانتره مجتمع مس سرچشمه (1395)

عیب یابی و بررسی کارآیی تیکنر باطله خطوط 1 و 2 شرکت سنگ آهن گهر زمین (1397)

 

فهرست